Mając na względzie fakt, że korzenie wielu wiernych diecezji zielonogórsko-gorzowskiej wywodzą się z dawnych kresów wschodnich II Rzeczypospolitej, a także chcąc zachować dla przyszłych pokoleń i szerzej udostępnić związane z nimi cenne dziedzictwo, niniejszym ustanawiam Archiwum Kresowe… Tadeusz Lityński Biskup Zielonogórsko-Gorzowski
11 maja 2019 roku mieliśmy przyjemność gościć u Państwa Kutnych w Kłodzku. Michał Kutny (urodzony w 1926 roku w Zarwanicy – wsi leżącej przy szosie Złoczów-Tarnopol) z pomocą żony Janiny z Sawrasów (ur. 1934), spisał na początku lat 90. XX wieku wspomnienia. W kilku tomach zawarł wszystko co wiedział o swej rodzinie i sąsiadach – od roku 1865 do roku 2009.
Ani to rocznica, ani żadna inna okoliczność, ale kto powiedział, że wspominać należy tylko z jakiejś okazji? Nie ma zakazu wspominania ot tak, po prostu, więc korzystajmy…
Obrona Kozaków 16 marca 1944 roku to jedna z nielicznych zwycięskich potyczek z przeważającymi siłami policyjnych pułków Dywizji SS Galicja.
Ostatni wpis dotyczący rodziny Stojanowskich, kończący się zadumą nad nieznanym losem Wincentego, który prawdopodobnie nie doczekał II wojny i jej konsekwencji i być może leży w jakimś, dziś zapomnianym, grobie na cmentarzu na Kozakach zaowocował odzewem osób, które lepiej znały jego dzieje. To jedna z niewątpliwych zalet Archiwum Kresowego – pojawienie się tekstu stanowi podstawę, na której dobudowany może być dalszy ciąg historii…
Kolekcja archiwaliów, którą przedstawiamy, dokumentuje fragment losów licznej rodziny Stojanowskich z przedmieść Złoczowa na Podolu.
Mieszkali tu od wieków. Polacy, którzy przybyli na słabo zaludnione ziemie ruskie, wrastali w teren, przejmując miejscowe obyczaje i język. Założyli setki nowych wsi i przysiółków. Zagubione w lasach chutory tworzyli wysłużeni rycerze, którym w nagrodę wydzielano kawałek ziemi. Osiadając nie porzucali jednak swych żołnierskich obowiązków i w potrzebie stawali pod chorągwiami.
Czytaj dalej Kresowe korzenie. Spis familij Parafii Zazule-Kozaki koło Złoczowa. 1905-1922
Nigdy nie spotkałam go wśród żywych w mojej familii. Jednakże często spotykałam się z nim we wspomnieniach mojej mamy i ciotki Anielki…
Historia rodu Pełechów spod Złoczowa to prawdziwy sagan. Kocioł, w którym wszystkiego po trochę, jak to w życiu. Radość miesza się ze smutkiem… Chłopska codzienność przeplata się z perypetiami wojennymi… Wielkie zamorskie wojaże kończą się wytęsknionymi powrotami do domu…
Tak zaczęła się ich wspólna droga w nieznane. Pociąg raz jechał, raz stał. Brakowału paliwa. No był na to sposób: kto miał bimber dawał – litrowa flaszka mału, dwie flaszki jazda.
Przedstawiamy dziś opowieść unikatową – napisaną kresowym dialektem sagę rodziny Pełechów spod Złoczowa. W ich losach jak w soczewce ujrzymy wszystko co spotykało Polaków w XX wieku.
Czytaj dalej Saga(n) rodu Pełechów czyli opowieść rodzinna Jaśkowej Teresy. Część I