HUCISKO OLESKIE NA KRESACH WSCHODNICH RP I OJCOWIE NESTOROWSCY

Ja, Czesław Antoni KULICZKOWSKI jestem synem Franciszka KULICZKOWSKIEGO (1924-2014) i Heleny KULICZKOWSKIEJ z domu HORODECKIEJ (1930-1952). Po tragicznej śmierci mojej Mamy Heleny Kuliczkowskiej w 1953 roku, Franciszek Kuliczkowski jako wdowiec z dwojgiem małych dzieci Czesławem i Teresą K. zawarł związek małżeński z Katarzyną BIELECKĄ. Katarzyna Bielecka (1931-2004) urodziła się w Hucisku Oleskim należącym do rzymskokatolickiej parafii w Podhorcach. Hucisko Oleskie położone było w powiecie złoczowskim, w województwie tarnopolskim na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (RP). Obecnie Hucisko Oleskie znajduje się w rejonie złoczowskim, w obwodzie lwowskim na Ukrainie.

HUCISKO OLESKIE NA KRESACH WSCHODNICH RP
I OJCOWIE NESTOROWSCY

Ja, Czesław Antoni KULICZKOWSKI jestem synem Franciszka KULICZKOWSKIEGO (1924-2014) i Heleny KULICZKOWSKIEJ z domu HORODECKIEJ (1930-1952). Po tragicznej śmierci mojej Mamy Heleny Kuliczkowskiej w 1953 roku, Franciszek Kuliczkowski jako wdowiec z dwojgiem małych dzieci Czesławem i Teresą K. zawarł związek małżeński z Katarzyną BIELECKĄ. Katarzyna Bielecka (1931-2004) urodziła się w Hucisku Oleskim należącym do rzymskokatolickiej parafii w Podhorcach. Hucisko Oleskie położone było w powiecie złoczowskim, w województwie tarnopolskim na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (RP). Obecnie Hucisko Oleskie znajduje się w rejonie złoczowskim, w obwodzie lwowskim na Ukrainie.

Moja druga Mama, Katarzyna Teresa BIELECKA była córką Franciszka BIELECKIEGO (1896-1978) i Pauliny BIELECKIEJ z domu NESTOROWSKIEJ (1904-1954).

Katarzyna Kuliczkowska z domu Bielecka (1931-2004) z Huciska Oleskiego na Kresach Wschodnich II RP, Nowa Sól 1971. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Paulina Nestorowska miała pięciu braci i jedną siostrę. Dziadkami Katarzyny B. po kądzieli byli Jan NESTOROWSKI (zm. 1933) i Brygida NESTOROWSKA z domu RYSZKIEWICZ (1880-1953). Jan Nestorowski po odbyciu służby wojskowej oraz uczestnictwie w walkach podczas I Wojny Światowej, wstąpił do Zakonu oo. Dominikanów w Podkamieniu na Kresach. Po zakończeniu nowicjatu, Jan opuścił wspólnotę zakonną i zawarł związek małżeński z Brygidą Ryszkiewicz.

Brygida Nestorowska z domu Ryszkiewicz i Jan Nestorowski, Podhorce 1930. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Jan i Brygida Nestorowscy byli osobami bogobojnymi i religijnymi. Obydwoje byli zelatorami Żywego Różańca i należeli do III Zakonu św. Franciszka, tj. byli tercjarzami. W ich domu odbywały się miesięczne modły i zebrania; staranne wychowanie oraz ich styl życia wpłynęły na trzy powołania zakonne wśród ich pięciu synów ? Andrzeja, Józefa i Michała.

Według źródeł historycznych Hucisko Oleskie, znane również jako Hucisko Olejskie i Huta Oleska, było zaściankiem szlacheckim i częścią własności Konstantego Sanguszki. Zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dn. 14 lipca 1934 r. o podziale powiatu złoczowskiego w województwie tarnopolskim na Kresach Wschodnich RP, do gminy Podhorce należały następujące wcześniejsze gminy wiejskie: Hucisko Oleskie, Huta Werchobuzka, Pobocz, Podhorce i Zahorce.

Mapa Rzeczypospolitej Polskiej ze wskazaniem Złoczowa, Oleska i Podhorzec (opracowanie, druk i wydanie Wojskowego Instytutu Geograficznego, Warszawa 1934). Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

W 1880 roku Hucisko Oleskie zamieszkiwało 509 Polaków oraz kilku Rusinów. Dane statystyczne z 1921 r. dot. demografii Huciska Oleskiego informowały, że we wsi istniało 140 zagród, w których zamieszkiwało 778 osób; w większości byli to Polacy, Polacy pochodzenia rusińskiego i Rusini.

Podczas II Wojny Światowej mieszkańcy Huciska Oleskiego doświadczyli ludobójstwa ze strony nacjonalistów ukraińskich z OUN ? UPA. Także podczas okupacji niemieckiej w pobliskich lasach i polach ukrywali się zbiegli z getta Żydzi, jak też ci, którzy unikali umieszczenia za murami getta. W pobliżu Huciska Oleskiego ukrywali się również żołnierze niemieccy i dezerterzy z Armii Własowa… wszyscy liczyli na pomoc ze strony hutniaków.

W 1945 roku, podczas przesiedlenia na Ziemie Zachodnie, repatrianci z Huciska Oleskiego zamieszkali na terenie gminy Niegosławice na Ziemi Lubuskiej, m.in. w Bukowicy, Przecławiu i Żukowie (gm. Nowe Miasteczko). Tuż po żniwach na Kresach, opuścili oni swoje domostwa z obawy o własne życie; przybyli na Ziemie Zachodnie w czterech transportach pomiędzy sierpniem a październikiem. Wśród tych, którzy opuścili rodzinne Hucisko Oleskie byli wcześniej przedstawieni bracia Andrzej, Józef i Michał Nestorowscy z Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów, wujkowie mojej drugiej Mamy ? Katarzyny Bieleckiej-Kuliczkowskiej. W latach szkoły średniej, a później także będąc na studiach, wielokrotnie odwiedzałem Ojców Nestorowskich w miejscach ich duszpasterzowania i zamieszkania.

Czesław Kuliczkowski jako student Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Zielonej Góra 1974. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Bracia Nestorowscy, od lewej: o. Telesfor Nestorowski, o. Florian Nestorowski i o. Zygmunt Nestorowski, Kraków 1953. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Bracia Nestorowscy z biskupem lwowskim Eugeniuszem Baziakiem. Od lewej: o. Florian Nestorowski, biskup Eugeniusz Baziak i o. Zygmunt Nestorowski, Bolków 1955. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

NESTOROWSKI Andrzej Telesfor (1909-1977), jako nastolatek wstąpił do rzymskokatolickiego Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Sędziszowie Małopolskim i przyjął imię zakonne Telesfor; nigdy nie przyjął święceń kapłańskich. Po przybyciu do Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Krakowie był furtianem i krawcem w klasztorze przy ulicy Loretańskiej. Brat Telesfor zmarł w dn. 14 sierpnia 1977 r. Został pochowany w zakonnym grobowcu w Krakowie.

NESTOROWSKI Józef Florian (1912-1988), do Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Sędziszowie Małopolskim wstąpił w 1930 roku. Uroczyste śluby wieczyste złożył w dn. 31 sierpnia 1934 r. i przyjął imię zakonne Florian.

O. Florian Nestorowski, Bytom 1985. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Świecenia kapłańskie przyjął 1 maja 1939 r. w seminarium zakonnym w Krakowie. Duszpasterską powinność pełnił w następujących miejscowościach: Hucisko Oleskie, Krosno, Lwów, Gdańsk, Nowa Sól, Szwecja k. Wałcza, Bolków, Kraków, Rozwadów, Uniegoszcz, Piła i Bytom. W 1972 r. przebywał w Kanadzie z posługą duszpasterską wśród tamtejszej Polonii. Podczas pełnienia funkcji gwardiana klasztoru w Krakowie (1959-1962) zdobył dyplom magistra teologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Za swoją działalność otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Interesował się numizmatyką, kolekcjonował antyki i broń białą. Zmarł 17 stycznia 1988 r. w Bytomiu na Śląsku. Zgodnie z życzeniem został pochowany w grobowcu kapucyńskim w Sędziszowie Małopolskim obok brata Michała Zygmunta.

NESTOROWSKI Michał Zygmunt (1915-1966), w wieku 16 lat wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Sędziszowie Małopolskim przyjmując imię zakonne Zygmunt.

O. Zygmunt Nestorowski, Kraków 1960. Archiwum prywatne Czesława Kuliczkowskiego.

Uroczyste śluby wieczyste złożył w dn. 28 września 1936 r. świecenia kapłańskie przyjął 3 września 1939 roku w seminarium zakonnym w Krakowie. Pracował jako duszpasterz w archidiecezji lwowskiej, m.in. samodzielnie w rodzinnym Hucisku Oleskim. W październiku 1945 r. wyjechał z repatriantami na Ziemie Zachodnie. Posługę duszpasterską prowadził m.in. w Niegosławicach, Nowej Soli, Bolkowie, Sędziszowie Małopolskim, Wałczu i we Wrocławiu. W 1963 r. został przeniesiony do klasztoru w Rozwadowie, następnie przebywał w Radnej Górze k. Zaklikowa w klasztorze Sióstr Józefitek. Ojciec Zygmunt Nestorowski zmarł w opinii świętości w dn. 20 grudnia 1966 r. w Radnej Górze na chorobę nowotworową żołądka. Pochowany został w dn. 23 grudnia 1966 r. w Sędziszowie Małopolskim przez biskupa dr. Jerzego Ablewicza, ordynariusza rzymskokatolickiej diecezji tarnowskiej. Ojciec Zygmunt podczas II wojny światowej będąc w Krakowie okazywał wszechstronną pomoc Żydom. Jako wielce szanowany człowiek, wzorowy kapłan oraz wierny naśladowca Jezusa Chrystusa został uhonorowany m.in. publikacją ? wspomnieniami księdza Michała Milewskiego (1902-1981) pt. ?Ojciec Zygmunt Nestorowski z Zakonu Ojców Kapucynów? wydaną w 1969 roku i książką Piotra Woźniaka pt. ?Michał Zygmunt Nestorowski. Kapłan zakonu Braci Mniejszych Kapucynów 1915-1966? ? wydanie Rzym-Bytom 1986. W 1982 r. w Gdańsku ukazała się druga publikacja księdza Michała Milewskiego pt. ?Ojciec Zygmunt Michał Nestorowski z Zakonu Ojców Kapucynów 1915-1966: herold miłości Boga, bliźniego i cierpienia?.

Okładka książki Milewskiego

Książka Michała Milewskiego pt. ?Ojciec Zygmunt Michał Nestorowski z Zakonu Ojców Kapucynów 1915-1966, herold miłości Boga, bliźniego i cierpienia?, Gdańsk 1982.

30 sierpnia 2015 roku w kościele pw. św. Jadwigi w Bolkowie odsłonięto i poświecono tablicę pamiątkową z piaskowca z okazji setnej rocznicy urodzin o. Zygmunta Nestorowskiego.

Od wielu lat spada liczba powołań kapłańskich oraz zmniejsza się liczba zakonnic i zakonników; jest to kryzys w skali globalnej, jak też i w Polsce. W najbliższej rodzinie po obu stronach Atlantyku ostatnie pokolenia doświadczyły trzech powołań w Kościele Rzymskokatolickim, dwóch powołań w Polskim Narodowym Kościele Katolickim, jednego w Kościele Greckokatolickim i jednego w Kościele Prawosławnym. Niestety, obecnie w rodzinie naszej nie mamy żadnych powołań do kapłaństwa, czy też życia zakonnego. Modlimy się i mamy nadzieję, że sytuacja ta zmieni się w najbliższej przyszłości.

Przygotowując niniejsze opracowanie opierałem się na opowiadaniach Dziadzia Franciszka BIELECKIEGO i mojej drugiej Mamy Katarzyny BIELECKIEJ-KULICZKOWSKIEJ.

Niektóre wykorzystane źródła:

Boryna Maciej, Z Kresów na Kresy, Szprotawa 2015.

Kuliczkowski Franciszek, Pamiętnik, Nowa Sól 2005.

Milewski Michał, Ojciec Zygmunt Nestorowski z Zakonu Ojców Kapucynów, Kraków 1969.

Milewski Michał, Ojciec Zygmunt Michał Nestorowski z Zakonu Ojców Kapucynów 1915-1966, herold miłości Boga, bliźniego i cierpienia, Gdańsk 1982.

Paul Mark, Wartime Rescue of Jews by the Polish Catholic Clergy ? The Testimony of Survivors and Rescuers, Toronto 2018.

Woźniak Piotr, Michał Zygmunt Nestorowski. Kapłan zakonu Braci Mniejszych Kapucynów, Rzym-Bytom 1986.

Opracował: Czesław Antoni KULICZKOWSKI, frczeslaw@aol.com

16 lutego 2020 r.